Brazylia wyznacza kierunek walki z dezinformacją! Czy Europa podejmie wyzwanie?
Dezinformacja niszczy zaufanie, rujnuje społeczeństwa, podkopuje fundamenty demokracji i osłabia szanse na obronę przed realnymi zagrożeniami. Podczas gdy miliony ludzi na całym świecie ponoszą tego tragiczne konsekwencje, wielkie cyfrowe korporacje, w tym platformy społecznościowe, zarabiają krocie na rozsiewaniu kontrowersyjnych, polaryzujących i antynaukowych treści, takich jak dezinformacja antyszczepionkowa czy klimatyczna.
Mechanizmy stojące za dezinformacją klimatyczną i zdrowotną są te same. Wykorzystują one strach i nieufność wobec nauki, aby przyciągnąć uwagę. Skutki? Rozmywanie społecznego poparcia dla działań klimatycznych, opóźnianie wdrażania zielonych polityk i zwiększanie emisji – co w konsekwencji kosztuje nas zdrowie i bezpieczeństwo przyszłych pokoleń.
Niewiele bardziej pomaga g*wno-dziennikarstwo, nastawione wyłącznie na maksymalizację wyświetleń. Portale stosują chwytliwe „clickbaity”, a wiele osób, zalewanych nadmiarem informacji, ogranicza się do czytania jedynie nagłówków. „Zima stulecia przepowiedziana przez Wikingów”, „Wichura roku” czy „Rzym zostanie zdmuchnięty przez wulkan” – takie nagłówki widzimy na popularnych stronach z pogodą.
Taki chaos informacyjny, gdzie oliwy do ognia dolewa polaryzacja społeczeństwa (zaprojektowana przez wielkie korporacje i wrogie państwa), powoduje, że niezależni dziennikarze i aktywiści mówiący o tematach ,,niewygodnych” spotykają się z brutalną przemocą ryzykując zdrowiem i życiem, zwłaszcza w krajach Globalnego Południa.
Sekretarz Generalny ONZ, António Guterres, alarmuje, że dezinformacja klimatyczna nie tylko podważa konsensus naukowy, ale też utrudnia reakcje władz na kryzysy oraz zagraża bezpieczeństwu dziennikarzy i aktywistów.
Podczas szczytu G20 Brazylia, we współpracy z ONZ i UNESCO, zainicjowała Globalną Inicjatywę na rzecz Integralności Informacyjnej w Zmianach Klimatu. Jej celem jest zwalczanie dezinformacji klimatycznej poprzez:
✅ pociąganie platform cyfrowych do odpowiedzialności,
✅ wspieranie niezależnego dziennikarstwa i ochronę aktywistów klimatycznych,
✅ finansowanie badań i kampanii edukacyjnych na rzecz rzetelnych informacji klimatycznych.
Jak podkreśla Audrey Azoulay, Dyrektor Generalna UNESCO:
„Bez dostępu do wiarygodnych informacji o kryzysie klimatycznym nigdy nie będziemy w stanie go przezwyciężyć. Dzięki tej inicjatywie wesprzemy dziennikarzy i badaczy zajmujących się tematyką klimatyczną, często narażających się na wielkie ryzyko oraz będziemy walczyć z dezinformacją klimatyczną szerzącą się w mediach społecznościowych.”
Dotychczas do inicjatywy dołączyły takie kraje jak Chile, Francja, Szwecja, czy Dania, która – podobnie jak Polska, w 2025 r. przewodzić będzie Unii Europejskiej.
Polska nie może pozostać w tyle. Obejmując prezydencję w Radzie UE już w styczniu, mamy wyjątkową szansę, by przeciwdziałanie dezinformacji klimatycznej i greenwashingowi znalazło się na pierwszym planie. To racja stanu całej wspólnoty – ochrona klimatu, zdrowia i bezpieczeństwa nas wszystkich wymaga odpowiedzialności i odwagi liderów i liderek politycznych.
Jako Rodzice dla Klimatu obecni w Radzie Ngo ds. prezydencji przekazaliśmy już szereg rekomendacji, ekspertyz i apeli w tej sprawie. Teraz piłka jest po stronie naszych władz. Czy pokażemy, że Unia Europejska potrafi działać odpowiedzialnie?