Przez ostatnie lata Polska zasłynęła na arenie międzynarodowej jako główny hamulcowy ambitnej polityki klimatycznej oraz środowiskowej (zwłaszcza w kontekście starań o poprawę jakości powietrza). Niestety zmarnowaliśmy wiele lat kluczowych na działania o obszarze powstrzymania i adaptacji do kryzysów, które są efektem eksploatacji paliw kopalnych, emisji gazów cieplarnianych i bezprecedensowej w skali ludzkości degradacji przyrody. Dlatego zmiana władzy po ostatnich wyborach parlamentarnych wywołała wielkie nadzieje na pozytywną – nomen omen – zmianę klimatu politycznego oraz gotowość do działań na rzecz przyszłych pokoleń.
Geneza powstania
Jako Rodzice dla Klimatu z dumą informujemy, że będziemy motywować parlament X kadencji Sejmu do ambitnych działań w tych obszarach w ramach parlamentarnego zespołu „Rodzice dla klimatu” jaki powstał w Sejmie pod przewodnictwem prof. Alicji Chybickiej. Działania zespołu mają na celu wsparcie inicjatyw legislacyjnych, które realnie przyczynią się do sprawiedliwej transformacji oraz ochrony przyszłych pokoleń.
Rodzice zrzeszeni w tej grupie wyrażają głęboki niepokój o przyszłość swoich dzieci w świecie, który mierzy się z rosnącymi temperaturami, coraz częstszymi katastrofami naturalnymi oraz degradacją ekosystemów. To właśnie troska o kolejne pokolenia stała się siłą napędową tej inicjatywy, która zyskała wsparcie wśród polityków różnych ugrupowań.
W poprzedniej kadencji parlamentu, w 2022, zaproponowaliśmy złożenie ustawy o nazwie „Dzieci Przede Wszystkim” dotyczącą regulacji placówek oświatowych.
Ustawa Dzieci Przede Wszystkim
Ustawa „Dzieci Przede Wszystkim” jest inicjatywą, której celem jest zagwarantowanie, że priorytetem w decyzjach dotyczących jakości powietrza oraz zdrowia publicznego będą dobrostan i zdrowie dzieci. Projekt ustawy, podzielony na trzy filary, postuluje wprowadzenie rozwiązań prawnych zapewniających ograniczenie zanieczyszczeń powietrza wokół placówek oświatowych oraz edukację klimatyczną jako integralną część programu nauczania. Chcemy, aby dzieci w Polsce mogły oddychać czystym powietrzem i mieć pewność, że dorastają w środowisku, które wspiera ich zdrowy rozwój. Przekazujemy przyszłym pokoleniom świat, w którym troska o środowisko jest podstawą funkcjonowania społeczeństwa.
I filar: Regulacje dotyczące budynków, w których mieszczą się żłobki, przedszkola i szkoły
Ten filar koncentruje się na efektywnym zarządzaniu energią i zasobami w budynkach oświatowych. Zakłada wprowadzenie standardów dla nowych obiektów, takich jak:
- Rozwiązania techniczne i informatyczne zwiększające efektywność energetyczną.
- Montaż odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz bezemisyjnych systemów grzewczych.
- Termomodernizacja istniejących budynków.
- Ustalanie standardów dla nowopowstających placówek, obejmujących pasywność, odpowiednią lokalizację z dala od źródeł zanieczyszczeń, oszczędność wody i prawidłową wentylację.
II filar: Regulacje dotyczące otoczenia budynków, w których mieszczą się żłobki, przedszkola i szkoły
Drugi filar skupia się na poprawie jakości powietrza wokół placówek poprzez:
- Monitoring jakości powietrza w celu identyfikacji i eliminacji źródeł zanieczyszczeń.
- Tworzenie stref czystego powietrza wokół szkół, przedszkoli i żłobków.
- Wprowadzenie urządzeń oczyszczających powietrze w miejscach o wysokim poziomie zanieczyszczeń.
- Zastosowanie rozwiązań chłodzących w przypadku fal upałów, aby zapewnić komfort termiczny dzieciom.
III filar: Regulacje dotyczące funkcjonowania żłobków, przedszkoli i szkół
Ostatni filar dotyczy codziennego funkcjonowania placówek oświatowych i obejmuje:
- Edukację prozdrowotną, w tym promowanie zdrowego żywienia opartego na produktach roślinnych.
- Modyfikację programów kształcenia nauczycieli i personelu, aby uwzględniały zagadnienia związane z wpływem zanieczyszczeń na zdrowie oraz profilaktykę żywieniową.
- Tworzenie zielonych przestrzeni regeneracyjnych wokół i wewnątrz budynków, sprzyjających zdrowiu psychicznemu i fizycznemu dzieci oraz nauczycieli.
Cele
Zamierzamy zająć się tematami dotyczącymi zdrowia publicznego, obejmującymi takie kwestie jak dostęp do wegańskich posiłków oraz prawo do czystego powietrza. Zamierzamy także podejmować działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa na drogach oraz edukacji klimatycznej. W ramach edukacji chcemy skupić się na przeciwdziałaniu dezinformacji, promowaniu rzetelnych informacji o zmianach klimatu oraz zwalczaniu greenwashingu, czyli praktyk wprowadzających konsumentów w błąd co do ekologicznych działań firm.
- Ograniczenie emisji spalin i zanieczyszczenia powietrza – poprzez wprowadzenie ambitnych regulacji tj. Szkolne Ulice lub Strefy Czystego Transportu chcemy zwiększyć bezpieczeństwo na drogach i poprawić jakość wdychanego powietrza przez nasze dzieci.
- Sprawiedliwa Transformacja – kluczowym wyzwaniem zielonej transformacji jest przeprowadzenie jej w sposób sprawiedliwy społecznie. Tak, aby dobrostan lokalnych społeczności został zaopiekowany podczas tego przejścia w postaci finansowania szkoleń, tworzenia nowych miejsc pracy i nie pogłębiając różnic klasowych.
- Roślinna Szkoła – w dobie postępującej urbanizacji i degradacji ekosystemów, istotnym elementem polityki proklimatycznej i ochrony zdrowia publicznego jest dostęp do roślinnych posiłków w szkołach i nie tylko. Dlatego jako sojuszniczki projektu Roślinna Szkoła, aktywnie wspieramy misję i cele inicjatywy na posiedzeniach zespołu parlamentarnego.
- Edukacja klimatyczna – świadomość na temat zmian klimatycznych jest kluczowa, dlatego zespół wspiera inicjatywy mające na celu wprowadzenie do programów szkolnych szerokiej edukacji na temat ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Nieobojętna jest nam umiejętność rozpoznawania dezinformacji, a także greenwashingu, czyli praktyk wprowadzających konsumentów w błąd co do ekologicznych działań firm.
Z kim współpracujemy?
Jako ruch zrzeszający rodziców zatroskanych o przyszłość świata, w którym będą żyły ich dzieci, nie stawiamy się w roli ekspertów. Dlatego na nasze posiedzenia zapraszamy specjalistów z różnych dziedzin nauki oraz przedstawicieli instytucji naukowych, którzy dzielą się swoją wiedzą i stanowiskiem w kluczowych obszarach związanych z tematem posiedzeń. Aby wzmocnić głos społeczny, do naszych spotkań często dołączają inne organizacje i ruchy ekologiczne, co pozwala na szeroką wymianę doświadczeń i potrzeb.
Wspierając polityki proekologiczne, walczymy o świat, w którym kolejne pokolenia będą mogły żyć w stabilnym świecie. W dobie narastających problemów związanych z kryzysem klimatycznym głos rodziców w imieniu ich dzieci staje się coraz bardziej słyszalny, a współpraca z parlamentarzystami daje nadzieję na realne zmiany.
Więcej informacji o posiedzeniach zespołu można znaleźć na stronie internetowej lub za pośrednictwem naszych mediów społecznościowych.